ေငြေၾကးပမာဏရဲ႕အဓိကအစိတ္အပိုင္းျဖစ္တဲ႔ ေငြစကၠဴ၊ ေငြအေၾကြမ်ားနဲ႔ စာရင္းရွင္ အပ္ေငြ checkable
deposits မ်ားသည္ ေပးေခ်ဖုိ႔ ေၾကြးၿမီေတြဘဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဘယ္လုိ ေၾကြးၿမီေတြလဲ ဆိုေတာ႔ ေငြစကၠဴေတြက
ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ လည္ပတ္ေန တဲ႔ ေၾကြးၿမီေတြ၊ စာရင္းရွင္ အပ္ေငြ ေတြကေတာ႔
ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဘဏ္ေတြ နဲ႔ ေငြစုေငြေခ်း အသင္းေတြရဲ႕ ေၾကြးၿမီေတြဘဲ
ျဖစ္ပါတယ္..။ ေငြစကၠဴနဲ႔ စာရင္းရွင္ အပ္ေငြ (စာရင္းရွင္ အပ္ေငြဆိုတာ တနည္းေျပာရရင္ ခ်က္လက္မွတ္ေရးၿပီး
ထုတ္ယူ ႏိုင္တဲ႔ေငြ) ေတြမွာ သူတို႔ကို ျပဳလုပ္တဲ႔ ကုန္က် စရိတ္ (intrinsic value)
မရွိဘူးလို႔ ယူဆထားပါတယ္..။
၁၀၀တန္ေငြစကၠဴဆိုတာ
စကၠဴတစ္ရြက္သာျဖစ္ပါတယ္။ စာရင္းရွင္အပ္ေငြ checkable deposit ကလဲ ႏွစ္ဖက္စာရင္းသြင္းစံနစ္ရဲ႕ စာရင္းေရးသြင္းခ်က္ bookkeeping entry တစ္ခုမွ်သာပါဘဲ။ ေငြအေၾကြေတြဟာလဲ
သူတို႔ရဲ႕ face value ဟာ သူတို႔ကို သြန္းေလာင္းတဲ႔ စရိတ္ထက္ ႀကီးရမွာဘဲျဖစ္ပါတယ္။
ကိုင္ထားတဲ႔ ေငြစကၠဴတစ္ရြက္ကို ထိကိုင္လုိ႔ရတဲ႔ အရာဝတၳဳတစ္ခု ဥပမာအားျဖင္႔- ေရႊ
နဲ႔ အစိုးရက လဲလွယ္ အမ္းထုတ္ေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူအမ်ား အတြက္ေတာ႔
ေငြစကၠဴေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ကိုင္တြယ္လုိ႔ရတဲ႔ ပစၥည္းတစ္ခုခုနဲ႔ ဘာေနာက္ခံမွ
မထားထားတဲ႔အခ်က္ဟာ မလုံၿခဳံဘူး၊ စိတ္မခ်ရဘူးလုိ႔ ထင္ခ်င္စရာပါဘဲ။ ဒါေပမဲ႔ ဘာလုိ႔
အဲလို ေနာက္ခံမထားရသလဲ ဆိုတာအတြက္ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ ေကာင္းေကာင္းရွိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ
အစုိးရက currency အေနာက္မွာ ေရႊကဲ႔သို႔ ထိကိုင္လုိ႔ရတဲ႔ အရာဝတၳဳ ပစၥည္းတစ္ခုခုကို
ေနာက္ခံထားလုိက္ရင္ money supply သည္ ေရႊဘယ္ေလာက္ရႏိုင္သလဲ ဆိုတာေပၚ မူတည္ၿပီး
ေျပာင္းလဲ မွာ ျဖစ္တယ္။ money supply ေနာက္မွာ ဘာေနာက္ခံမွ မထားျခင္းအားျဖင္႔
အစိုးရသည္ အဲဒီကန္႔သတ္ခ်က္ ကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ၿပီး လြတ္လပ္မွဳကို ရရွိမွာဘဲျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္မွဳဆုိတာ တိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္နဲ႔
အကိုက္ညီဆုံးျဖစ္တဲ႔ ေငြေၾကးရဲ႔ တန္ဘိုးကို ထိန္းသိမ္းထားဖို႔ လိုအပ္တဲ႔ ေငြေၾကးပမာဏ အနည္းအမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္တာ ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ တနည္း အားျဖင္႔ အစိုးရဟာ
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေငြေၾကး ပမာဏကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ လိုအပ္သလို စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္တဲ႔
စြမ္းရည္ကုိ ရရွိတာ ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးဆိုင္ရာမူဝါဒ monetary policy ကို
ခ်မွတ္တဲ႔ ေငြေၾကး အာဏာပိုင္မ်ားအေနနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတ ေတြကို အျပည္႔အဝ
အသုံးခ်တဲ႔အေျခအေန full employment၊ ေဈးႏွဳန္းအဆင္႔ တည္ၿငိမ္မွဳ price-level
stability နဲ႔ စီးပြားေရး တိုးတက္မွဳႏႈန္း economic growth ေတြကို ျမႇင္႔တင္ေပးႏိုင္တဲ႔
လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအတြက္ လုိအပ္တဲ႔ ေငြေၾကးပမာဏ ကို ထုတ္ဖို႔
ႀကိဳးပမ္းၾကရ ပါတယ္။
ယေန႔
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ေငြေၾကးပမာဏကို ေရႊသို႔မဟုတ္ အျခားတန္ဘုိးရွိ
ကုန္စည္တစ္ခုခုနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထား တာထက္ ဒီအတိုင္းဘဲ စီမံခန္႔ခြဲတာက ပိုၿပီး
အဓိပၸါယ္ရွိတယ္လုိ႔ သေဘာတူညီၾကတယ္..။ ဥပမာ- money supply ေနာက္ခံ အျဖစ္ ေရႊကို
သုံးထားတယ္ဆုိရင္ ေရႊနဲ႔ ေငြေၾကးဟာ အျပန္အလွန္ လဲလွယ္ အမ္းထုတ္လုိ႔ရတယ္။
အဲဒီအခါမွာ တုိင္းျပည္မွာ ေရႊေတြတူးေဖာ္ ရလုိ႔ ေရႊပမာဏအမ်ားႀကီး
တုိးတက္လာရင္ ေငြေၾကးပမာဏကလဲ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တိုးလာမယ္။ ေငြေဖာင္းပြမွဳ ကလဲ
ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ စျဖစ္လာမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေရႊထုတ္လုပ္မႈ ၾကာရွည္စြာ က်ဆင္းလာရင္လဲ
money supply လဲ က်ဆင္း မယ္။ အဲဒါဆိုရင္ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ recession နဲ႔
အလုပ္လက္မဲ႔ unemployment ျပႆနာကိုရင္ဆိုင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ တိုတိုေျပာရရင္ လူေတြဟာ
ေငြစကၠဴကို ေရႊပမာဏတစ္ခုခု သို႔မဟုတ္ အျခားတန္ဘုိးရွိ ကုန္စည္တစ္ခုခုအျဖစ္သို႔
မေျပာင္း လဲႏိုင္ရဘူး။ ေငြေၾကးကို ေငြေၾကးနဲ႔ဘဲ လဲလုိ႔ရတယ္။ အစိုးရကို ကိုယ္႔ရဲ႕ ၁၀၀
တန္ေငြစကၠဴတစ္ရြက္အတြက္ အမ္းထုတ္ ဖို႔ ေတာင္းဆုိရင္ ေနာက္ထပ္ နံပါတ္စဥ္မတူတဲ႔ ၁၀၀
တန္ ေငြစကၠဴတစ္ရြက္ကိုဘဲ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ရႏိုင္တာ အကုန္ပါဘဲ။
အလားတူစြာ checkable deposits ေတြကိုလဲ ေရႊ သို႔မဟုတ္ အျခား ကိုင္တြယ္လုိ႔ရတဲ႔
အရာတစ္ခုခုနဲ႔ အမ္းမထုတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေငြစကၠဴနဲ႔သာ အမ္းထုတ္လဲလွယ္လို႔ ရပါတယ္။
ေငြေၾကးပမာဏရဲ႕ေနာက္မွာ ဘာရွိသလဲ ဆိုေတာ႔ ေငြေၾကးတန္ဘုိးကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားတဲ႔
အစုိးရရဲ႕ စြမ္းရည္ဘဲရွိပါတယ္။
Value of Money
၁၀၀ တန္ေငြစကၠဴတစ္ရြက္ သို႔မဟုတ္ ေငြ ၁,၀၀၀ စာရင္းရွင္အပ္ေငြ စာရင္းသြင္းခ်က္တစ္ခု စတာေတြက ဘာျဖစ္လို႔ ေငြေၾကးျဖစ္ရတာလဲ..။ သူတို႔က ဘာတန္ဘိုးကို ေပးသလဲ။ ဒီေမးခြန္းေတြကို ေျဖဖို႔အတြက္ အပိုင္း (၃) ပိုင္းရွိပါတယ္..။
(၁) လက္ခံႏိုင္မွဳ Acceptability
currency နဲ႔ checkable deposits ေတြ ေငြေၾကးျဖစ္ရတာဟာ သူတို႔ကို လူေတြက ေငြအျဖစ္လက္ခံလုိ႔ပါဘဲ။ currency နဲ႔ checkable deposits ေတြဟာ ေငြေၾကးရဲ႕ အေျခခံလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္.. သူတို႔ကို ၾကားခံဖလွယ္ေရး ကိရိယာအျဖစ္ လက္ခံၾကတယ္.. ေငြစကၠဴကို သုံးတဲ႔အခါမွာ ကုန္စည္၊ ေဆာင္ရြက္မွဳနဲ႔ သယံဇာတရင္းျမစ္ေတြ အတြက္ လဲလွယ္ လုိ႔ရတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾက တဲ႔အတြက္ ေငြစကၠဴကို လဲလွယ္စရာအျဖစ္ လက္ခံၾကပါတယ္။
(၂)
ႏိုင္ငံ၏တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳထားေသာေငြေၾကးျဖစ္ျခင္း Legal Tender
ေငြစကၠဴေတြကို ယုံၾကည္စြာနဲ႔ လက္ခံအသုံးျပဳတာဟာ အစုိးရက သူတို႔ကို legal tender အျဖစ္ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳ သတ္မွတ္ေပးလုိ႔ဘဲျဖစ္ပါတယ္.. ဆိုလိုတာက ေငြစကၠဴသည္ မည္သည္႔ေၾကြးၿမီေပးေခ်မႈအတြက္မဆို တရားဝင္ လက္ခံၿပီး အသိအမွတ္ျပဳတဲ႔ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အစိုးရအတြက္ ေငြစကၠဴမဟုတ္တဲ႔ ပုံစံေတြ ျဖစ္တဲ႔ ခ်က္လက္မွတ္၊ မန္နီေအာ္ဒါ money order ၊ credit card စတာေတြနဲ႔ ေပးေခ်မွဳကလဲ တရားမဝင္ မျဖစ္ပါဘူး။ အစုိးရက ေငြစကၠဴကို legal tender ျဖစ္ပါတယ္လို႔ တရားဝင္အမိန္႔ထုတ္ ထားတာထက္ကို လဲလွယ္မွဳကိရိယာအျဖစ္ အမ်ားက လက္ခံမႈက ပိုအေရးႀကီးပါတယ္..။ ဥပမာ- ခ်က္လက္မွတ္ကို အစိုးရက legal tender ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ တရားဝင္ အမိန္႔မထုတ္ထားေသာ္လဲဘဲ မ်ားစြာေသာ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံေတြမွာ ကုန္စည္၊ ေဆာင္ရြက္မွဳနဲ႔ သယံဇာတေတြ လဲလွယ္မႈအတြက္ အသုံးျပဳပါ တယ္..။
ေငြစကၠဴေတြကို ယုံၾကည္စြာနဲ႔ လက္ခံအသုံးျပဳတာဟာ အစုိးရက သူတို႔ကို legal tender အျဖစ္ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳ သတ္မွတ္ေပးလုိ႔ဘဲျဖစ္ပါတယ္.. ဆိုလိုတာက ေငြစကၠဴသည္ မည္သည္႔ေၾကြးၿမီေပးေခ်မႈအတြက္မဆို တရားဝင္ လက္ခံၿပီး အသိအမွတ္ျပဳတဲ႔ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ အစိုးရအတြက္ ေငြစကၠဴမဟုတ္တဲ႔ ပုံစံေတြ ျဖစ္တဲ႔ ခ်က္လက္မွတ္၊ မန္နီေအာ္ဒါ money order ၊ credit card စတာေတြနဲ႔ ေပးေခ်မွဳကလဲ တရားမဝင္ မျဖစ္ပါဘူး။ အစုိးရက ေငြစကၠဴကို legal tender ျဖစ္ပါတယ္လို႔ တရားဝင္အမိန္႔ထုတ္ ထားတာထက္ကို လဲလွယ္မွဳကိရိယာအျဖစ္ အမ်ားက လက္ခံမႈက ပိုအေရးႀကီးပါတယ္..။ ဥပမာ- ခ်က္လက္မွတ္ကို အစိုးရက legal tender ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ တရားဝင္ အမိန္႔မထုတ္ထားေသာ္လဲဘဲ မ်ားစြာေသာ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံေတြမွာ ကုန္စည္၊ ေဆာင္ရြက္မွဳနဲ႔ သယံဇာတေတြ လဲလွယ္မႈအတြက္ အသုံးျပဳပါ တယ္..။
(၃)
ႏႈိင္းယွဥ္ ရွားပါးမွဳ Relative Scarcity
အျခားအရာေတြရ႔ဲ႔ စီးပြားေရးတန္ဘုိးလုိဘဲ ေငြေၾကးရဲ႕တန္ဘိုးဟာလဲ သူရဲ႔ ဝယ္လုိအားနဲ႔ ေရာင္းလိုအားေပၚ မူတည္ ေနပါတယ္။ ပုိက္ဆံရဲ႕တန္ဘုိးဟာ သူ႕ရဲ႕ အသုံးဝင္မႈနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ သူ႔ရဲ႕ ရွားပါးမႈကေန ရလာတာပါ။ ပိုက္ဆံရဲ႕ အသုံးဝင္မွဳ ဆိုတာကလဲ အခု သုိ႔မဟုတ္ အနာဂတ္မွာ သူ႔ရဲ႕ ကုန္စည္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို လဲလွယ္ႏိုင္စြမ္းရွိမွဳ အေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ စီးပြားေရးအေဆာက္ အအုံရဲ႕ေငြေၾကးအတြက္ ဝယ္လုိအားသည္ မည္သည္႔ကာလမွာမဆို ေငြေၾကးယူနစ္တစ္ခုနဲ႔ ေပးေခ်တဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ စုစုေပါင္း ပမာဏရယ္၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက အနာဂတ္ ကာလ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြအတြက္ သိမ္းထားကိုင္ထားခ်င္တဲ႔ စုစုေပါင္းေငြေၾကးပမာဏရယ္ ႏွစ္ခုေပါင္းေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ သင္႔ေတာ္တဲ႔ ပုံေသေငြေၾကးဝယ္လုိအားနဲ႔တကြ ေငြေၾကးအာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္လုပ္တဲ႔ ေငြေၾကးရဲ႕ ေရာင္းလုိအား သည္ ေငြေၾကးယူနစ္ (က်ပ္၊ ယန္း၊ ရင္းဂစ္၊ ေဒၚလာ၊ ပီဆို စသည္) ရဲ႕ ျပည္တြင္းတန္ဘုိး သုိ႔မဟုတ္ ဝယ္ယူႏိုင္စြမ္းအား purchasing power ကို ဆုံးျဖတ္ေပးပါတယ္။
Money and Prices
ေငြေၾကးရဲ႕ purchasing power ဆိုတာ ေငြေၾကးတစ္ယူနစ္နဲ႔ဝယ္ႏိုင္တဲ႔ ကုန္စည္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈ ပမာဏဘဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေငြေၾကးဟာ သူ႔ရဲ႕ purchasing power ဆုံးရွဳံးၿပီဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕ ေငြေၾကးဆိုတဲ႔ အေနအထားလဲ ဆုံးရွဳံးသြားတာပါဘဲ..။
ေငြေၾကးယူနစ္တစ္ခုက ဝယ္ယူႏိုင္တဲ႔ပမာဏဟာ ေဈးႏွဳန္းအဆင္႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေျပာင္းလဲေနပါတယ္။ ဆိုလုိတာက အေထြေထြေဈးႏႈန္းအဆင္႔နဲ႔ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕ ဝယ္ယူႏိုင္စြမ္းအားသည္ ေျပာင္းျပန္ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ စားသုံးသူေဈးဆႏႈန္း ကိန္း consumer price index သို႔မဟုတ္ cost-of-living index တက္သြားၿပီဆုိရင္ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕ တန္ဘုိးကက်သြားပါတယ္။ အျပန္အလွန္အားျဖင္႔လဲ မွန္ကန္ပါတယ္။ ေဈးႏႈန္းေတြတက္တဲ႔အတြက္ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕တန္ဘုိးကို က်ဆင္းသြားေစတဲ႔ အေၾကာင္းကေတာ႔ ကုန္စည္၊ ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ သယံဇာတေတြရဲ႕ ပမာဏတစ္ခုကို ဝယ္ဖုိ႔အတြက္ ေငြေၾကးယူနစ္ ပိုမိုလိုအပ္လာ လုိ႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ေဈးႏႈန္းက ၂ဆ ျဖစ္သြားရင္ ေငြေၾကး ၁ ယူနစ္ရဲ႕ တန္ဘုိးက တစ္ဝက္ကို က်သြားပါတယ္။
ဆန္႔က်င္ဘက္ျပန္ေျပာရရင္
ေဈးႏႈန္းေတြက်တာဟာ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕ တန္ဘုိးကို တက္ေစပါတယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ႔
ကုန္စည္နဲ႔ေဆာင္ရြက္မွဳေတြကို ရရွိဖို႔အတြက္ ေငြေၾကးယူနစ္ နဲနဲဘဲလိုလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ- ေဈးႏႈန္းက တစ္ဝက္က်သြားတယ္ ဆုိရင္ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕ purchasing power က ၂ဆ
တက္သြားပါတယ္။
ညီမွ်ျခင္းပုံစံနဲ႔ဆုိရင္
ဒီလိုျဖစ္ပါမယ္..။
V = 1/P
where V = value of monetary unit, P = price level
V ရဲ႕တန္ဘုိးကို ရွာဖုိ႔ ၁ ကို ေဈးႏႈန္းအဆင္႔နဲ႔ စားရပါတယ္။ ေဈးႏႈန္းအဆင္႔ကို index
number နဲ႔ေဖာ္ျပပါတယ္။ အကယ္၍ ေဈးႏႈန္းအဆင္႔က ၁ ဆိုရင္ ေငြေၾကးယူနစ္ရဲ႕ တန္ဘိုးက ၁
ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ေဈးႏႈန္းက ၁.၂၀ ကို တက္သြားတယ္ဆုိပါစုိ႔။ အဲဒါဆို V တန္ဘုိးက
၀.၈၃၃ ကို က်သြားပါတယ္။ ေဈးႏႈန္း ၂၀ % တက္တာဟာ ေငြေၾကး ယူနစ္တန္ဘုိးကို ၁၆.၆၇%
က်ဆင္းသြားေစပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ေဈးႏႈန္းက ၁ ယူနစ္ကေန ၀.၈၀ သို႔ ၂၀ % က်ဆင္းသြားမယ္ ဆုိရင္
ေငြေၾကး ယူနစ္တန္ဘုိးက ၁.၂၅ ကိုတက္သြားပါတယ္။ ၂၅ % တက္တဲ႔ သေဘာေပါ႔။
တိုင္းျပည္တစ္ခုရဲ႕
ေငြေၾကးဟာ ဘာတန္ဘုိးမွ မရွိေတာ႔ဘဲနဲ႔ လက္မခံၾကေတာ႔တဲ႔ အေျခအေန ျဖစ္လာရင္
ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမွဳ အရမ္းျမင္႔တက္တဲ႔ အေျခအေန ျဖစ္လာလုိ႔ပါ။ အစိုးရက
ေငြစကၠဴမ်ားစြာကို ရုိက္ထုတ္တဲ႔ အခါမွာ ေငြေၾကးယူနစ္ တစ္ခုစီရဲ႕ purchasing power
ဟာလုံးဝနီးပါးကို အားမရွိေတာ႔ဘဲ hyperinflation ကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးဟာ ပထမ ကမၻာစစ္ အၿပီး ဂ်ာမဏီ ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္မွာ
ျပည္တြင္းလွည္႔လည္သုံးစြဲေငြပမာဏဟာ ဂ်ာမန္မတ္ေငြ ၅၀ ဘီလီယံ ရွိခဲ႔ပါ တယ္။
ေငြေဖာင္းပြမွဳနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သီးသန္႔ ေရးသားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေငြေဖာင္းပြမႈ
တရွိန္ထုိးတက္လာျခင္းဟာ ေငြေၾကးကို လက္ခံရရွိခ်ိန္နဲ႔ သုံးစြဲတဲ႔ အခ်ိန္ၾကားမွာရွိတဲ႔
ေငြေၾကးရဲ႕ တန္ဘုိးကို သိသိသာသာ တန္ဘိုးက်ေစပါတယ္။ ေငြေၾကးတန္ဘုိး
ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ၾကီး က်ဆင္းသြားတာဟာ ၾကားခံဖလွယ္ေရး ကိရိယာအျဖစ္ သုံးစြဲျခင္းမွ
ရပ္တန္႔သြားေစပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ အိမ္ေထာင္စုေတြကလဲ ေငြစကၠဴကို
လဲလွယ္မႈ ကိရိယာ အေနနဲ႔ လက္ခံဖုိ႔ကို ျငင္းဆန္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင္႔လဲဆိုေတာ႔
ဒီေငြစကၠဴေတြကို ပိုင္ဆုိင္ထားျခင္းျဖင္႔ တန္ဘိုး ဆုံးရွဳံးမွာကို မခံႏိုင္လုိ႔ဘဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရက legal tender ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ဘယ္လိုဘဲ ေၾကညာထားထား မရေတာ႔ ပါဘူး။
ျပည္တြင္းမွာ လက္ခံေလာက္စရာ ၾကားခံ ဖလွယ္ေရးကိရိယာ မရွိတဲ႔အခါ
စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံဟာ ပစၥည္းခ်င္း လဲလွယ္တဲ႔ barter system ကို အလုိအေလ်ာက္
ျပန္ေရာက္သြားပါတယ္။ ေနာက္တစ္နည္းအေနနဲ႔ ပိုၿပီး တည္ၿငိမ္တဲ႔ ေငြေၾကး ယူနစ္ေတြျဖစ္တဲ႔
ေဒၚလာတို႔၊ ယူရုိတို႔ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သုံးစြဲလာၾကပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးပိတ္ အစြန္းမွာေတာ႔ တုိင္းျပည္ဟာ hyperinflation ကို တိုက္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္
ျပည္ပေငြေၾကးယူနစ္ကို ကိုယ္ပိုင္ တရားဝင္ေငြေၾကးအျဖစ္ လက္ခံ သုံးစြဲရပါ ေတာ႔ တယ္။
အလားတူစြာဘဲ
လူေတြဟာလဲ inflation ေၾကာင္႔ ေငြေၾကးရဲ႕တန္ဘိုး သိသိသာသာ ပ်က္စီးသြားတာ မျဖစ္ေသးသ၍
ေငြေၾကးကို တန္ဘိုးကို သိုေလွာင္ေပးတဲ႔အရာအျဖစ္ ဆက္လက္သုံးစြဲေနၾကမွာဘဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံ တစ္ခုသည္ ေငြေၾကးရဲ႔ purchasing power
တည္ၿငိမ္ေနတဲ႔အခါမွာ ေငြေၾကးကို ေငြစာရင္းယူနစ္အျဖစ္နဲ႔ ထိေရာက္စြာ
အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ purchasing power ကို ေငြေၾကးဆုိင္ရာကိုက္တံ (yardstick)
တစ္ခုအျဖစ္ မတိုင္းတာႏိုင္ေတာ႔တဲ႔အခါ ဝယ္သူ နဲ႔ ေရာင္းသူေတြအတြက္
ကုန္ဖလွယ္မွဳအခ်ိဳး terms of trade ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မျပဳလုပ္ေပးေတာ႔ပါဘူး။
ေငြေၾကး ယူနစ္တစ္ခုရဲ႕တန္ဘုိး လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ က်ဆင္းသြားတဲ႔ အခါ ေရာင္းသူေတြကလဲ
ဘယ္ေလာက္ေဈးေတာင္းရမယ္.. ဝယ္သူ ေတြကလဲ ဘယ္ေလာက္ေပးရမယ္ ဆိုတာကို
မသိၾကေတာ႔ပါဘူး။
ေဈးႏႈန္းအဆင္႔
လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ တိုးတက္မႈနဲ႔ ေငြေၾကးရဲ႕ purchasing power ကို
တိုက္စားမႈတို႔ဟာ မေကာင္းမြန္တဲ႔၊ အဓိပၸါယ္မရွိတဲ႔ စီးပြားေရးေပၚလစီေတြကေန
ျဖစ္လာတာပါ။ ေငြေၾကးရဲ႕ purchasing power နဲ႔ ေဈးႏႈန္းအဆင္႔ဟာ ေျပာင္းျပန္
ဆက္စပ္ ေနတဲ႔အတြက္ ေဈးႏွဳန္းအဆင္႔ တည္ၿငိမ္မႈရွိမွသာ ေငြေၾကးရဲ႕ purchasing power
လဲ တည္ၿငိမ္မႈရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ price level တည္ၿငိမ္မႈဆိုတာ ႏွစ္စဥ္ inflation က
၂ % ကေန ၃% ေလာက္ၾကားထဲရွိတဲ႔ အေျခအေနေပါ႔။ အဲဒီအေျခအေန ရရွိဖို႔သည္
ေငြေၾကးပမာဏနဲ႔ အတိုးႏႈန္း (ေငြေၾကးမူဝါဒ) ကို စီမံခန္႔ခြဲ စည္းက်ပ္ဖို႔
အဓိကလိုအပ္ပါတယ္။ ေငြေဖာင္းပြမႈကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ အတြက္ တုိင္းျပည္ရဲ႕
ေငြေၾကးအာဏာပိုင္မ်ားက ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ရာမွာ သင္႔ေတာ္တဲ႔ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာမူဝါဒ
Fiscal Policy အေထာက္အပ႔ံကလဲ လိုအပ္ပါတယ္။ ေငြေၾကးအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ရရွိႏိုင္တဲ႔
ေငြေၾကးပမာဏကို ျပဳလုပ္ ေပးၿပီး ေပၚလစီကေန တစ္ဆင္႔ အဲဒီပမာဏကို လဲ
ေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္မွဘဲ
ေငြေၾကးဖန္တီးမွဳ၊ ေငြေၾကးမူဝါဒ စတာေတြကို ေရးသားပါမယ္။
ဖတ္ရွဳအက်ိဳးမ်ားႏိုင္ပါေစ....။
McConnell, Brue ႏွင္႔ Flynn တုိ႔ေရးသားေသာ eighteenth edition, "Economics, Principles, Problems, and Policies" ကို ကိုးကားဘာသာျပန္ပါသည္။
ျဖဴ ျဖဴ
Like
ReplyDeleteThanks for reading my article .... ^_^
DeleteEverything is very open with a very clear clarification of the challenges.
ReplyDeleteIt was definitely informative. Your website is useful.
Thank you for sharing!
Here is my weblog - best dating sites
This design is steller! You obviously know how to keep a reader amused.
ReplyDeleteBetween your wit and your videos, I was almost moved to start my own blog (well,
almost...HaHa!) Great job. I really enjoyed what you had to say, and more than that, how you presented it.
Too cool!
Look into my webpage: webpage ()
I'm not sure exactly why but this website is loading extremely slow for me.
ReplyDeleteIs anyone else having this issue or is it a problem on my end?
I'll check back later on and see if the problem still exists.
Also visit my webpage ... food proccessors
What's up, of course this piece of writing is really nice and I have learned lot of things from it about blogging.
ReplyDeletethanks.
My web site; web page ()
It is really a great and useful piece of information. I am satisfied that you simply shared this helpful
ReplyDeleteinfo with us. Please keep us up to date like this. Thank you for sharing.
Review my weblog; best adjustable dumbbells for the price
Thank you, I've recently been searching for information about this topic for ages and yours is the greatest I have
ReplyDeletefound out so far. But, what in regards to the conclusion? Are you certain in regards to the
supply?
Look into my page; web site; ,
Hola! I've been following your blog for a long time now and finally got the bravery to
ReplyDeletego ahead and give you a shout out from Houston Tx!
Just wanted to say keep up the fantastic job!
Here is my blog; web page ()
With havin so much content and articles do you
ReplyDeleteever run into any issues of plagorism or copyright violation? My
site has a lot of completely unique content I've either authored
myself or outsourced but it looks like a
lot of it is popping it up all over the web without
my agreement. Do you know any ways to help reduce content from being ripped off?
I'd really appreciate it.
Take a look at my web page ... minecraft.net
Incredible points. Outstanding arguments. Keep up the amazing effort.
ReplyDeleteHere is my webpage - CherlyOCeo
Spot on with this write-up, I actually believe that this amazing site
ReplyDeleteneeds a lot more attention. I'll probably be returning
to read through more, thanks for the advice!
Feel free to visit my blog post; RashadBKlien
Hi there! Do you know if they make any plugins to assist
ReplyDeletewith Search Engine Optimization? I'm trying to get my blog to rank for some targeted keywords
but I'm not seeing very good success. If you know
of any please share. Kudos!
Take a look at my blog; EtheleneWGrismer
My spouse and I stumbled over here different website and thought I might check things out.
ReplyDeleteI like what I see so i am just following
you. Look forward to looking over your web page repeatedly.
Here is my webpage: BeaWJerrett